Powiatowy szlak drewnianej architektury sakralnej

Powiatowy szlak drewnianej architektury sakralnej

Proponowany rajd śladami architektury sakralnej sugerujemy rozpocząć w miejscowości Mroczków w Gminie Bliżyn. Tam też można dojechać środkami transportu zbiorowego z Bliżyna, gdzie łatwo dostać się zarówno pociągiem jak i prywatnymi busami. Można także wybrać nieco inną, atrakcyjną szczególnie latem/wiosną, trasę i odjeżdżając pociągiem do stacji Sołtyków – znajdującej się zaledwie 1,5 km od interesującej nas świątyni – swoją wędrówkę rozpocząć od odwiedzin rezerwatu przyrody nieożywionej Gagaty Sołtykowskie. Na miejscu czekają na przybyłych piękna przyroda oraz tropy dinozaurów z gatunków dilofozaura i wulkanodona. Opuszczając Sołtyków możemy skierować się tę samą drogą w kierunku Mroczkowa lub też podążyć dalej leśną ścieżką przez Sobótkę i Mroczków-Kamionkę.

W samym Mroczkokwie powita nas osiemnastowieczna kaplica/kościół filialny pod wezwaniem św. Rocha – budowla o wyjątkowym programie funkcjonalnym. Obiekt ten, dziś poddany już wielokrotnym remontom, stanowi wciąż pełniącą swe funkcję świątynię. Pobudowany jest z drewna modrzewiowego na kamiennej podmurówce w konstrukcji zrębowej, posiada zachowaną więźbę dachową o konstrukcji krokwiowo-płatwiowej. Pośrodku krytego gontem dachu znajduje się niewielka sygnaturka wieńczona krzyżem. Obiekt ten dostępny jest dla zwiedzających, chociaż wizytę warto umówić wcześniej z tamtejszym proboszczem.

Po zwiedzeniu wspomnianego zabytku zapraszamy do odwiedzenia kolejnej świątyni, tym razem położonej w centrum Bliżyna kaplicy św. Zofii. Tenże obiekt, pochodzący z I połowy XIX wieku, ufundował na potrzeby swoje i swojego dworu dziedzic dóbr bliżyńskich hrabia Jacek Potkański. Kaplica to orientowana, jednonawowa świątynia, wzniesiona z drzewa modrzewiowego w konstrukcji zrębowej na kamiennej podmurówce, zwieńczona dwu i trójspadowymi dachami krytymi gontem. Podczas wizyty warto zwrócić uwagę na żeliwne, kręcone schody, którymi od drugiej połowy XIX wieku chadzano na kościelny chór. W bezpośrednim sąsiedztwie kościoła znajdują się pozostałości po dawnym cmentarzu, tam też do dziś można odnaleźć ślady przedstawicieli dawnej elity Bliżyna.

Opuszczając senną miejscowość skierujmy się na wschód do Skarżyska-Kamiennej. Tam też przy ulicy Legionów (obecnie osiedle Zachodnie) usytuowana jest drewniana świątynia pw. Św. Józefa Oblubieńca NMP. Powstały w 1928 r., według projektu Waleriana Wołodżki, kościół wystawiono w konstrukcji słupowo-ramowej z ocynkowanym blachą zadaszeniem, zwieńczonym ośmiokątną wieżyczką z sygnaturką. Wieżyczka ta zakończona jest charakterystycznym baniastym, blaszanym hełmem, architektonicznie wyróżniającym budynek. Obecnie obiekt ten można oglądać jedynie z zewnątrz.

Ze skarżyskiej świątyni proponujemy udać się ulicami Staffa – gdzie warto zwrócić uwagę na inne, niezwykłe przykłady architektury międzywojennej – następnie Sportową i zależenie od uwarunkowań atmosferycznych albo ulicami Wioślarską i kierując się na południe ulicą Słoneczną kontynuować podróż leśnymi ścieżkami Partyzantów i Młynarskiej, albo też skręcając w prawo z ulicy Wioślarskiej w Słoneczną i dalej Krakowską dotrzeć do ulicy Warszawskiej, gdzie przy budynku numer 3 znajduje się drewniana kapliczka św. Jana Nepomucena, datowana na ostatnią ćwierć XIX wieku. Ten niepozorny obiekt to przykład kunsztownej, choć oszczędnej w środkach, architektury drewnianej o charakterze sakralnej, która coraz częściej znika z krajobrazu Polski. Suchedniowska kapliczka zachowana w dobrej kondycji technicznej do dziś cieszy przechodniów i przypomina powszechność kultu św. Jana Nepomucena na tych terenach.

Nie tracąc wiele czasu na odwiedziny w Suchedniowie skierujmy się na południe w kierunku Łącznej. Tam też pod adresem Kamionki 52A znajdziemy ostatni punkt naszej trasy – murowany kościół parafialny św. Szymona i Judy Tadeusza, który wystawiono w 1912 r. Obok głównego gmachu świątyni – nieco osamotniona – usytuowana jest, pochodząca prawdopodobnie z tego samego okresu, drewniana dzwonnica, która wraz z wieżami kościoła, także drewnianymi, przywołuje architektoniczne analogie z budowlami typu cerkiewnego.